LINDJA E PARË PAS TRANSPLANTIMIT ROBOTIK TË MITRËS
Një djalë 48 centimetra i gjatë, që peshon 2900 gram, është foshnja e parë e lindur pas arritjes teknologjike në hulumtimin e Gothenburgut për transplantin e mitrës. Lindja, me prerjen e planifikuar cezariane, u zhvillua të hënën më 8 prill dhe e gjithë familja është në gjendje të mirë.
“Është një ndjenjë fantastike për të ndihmuar në lindjen e një fëmije të tillë të veçantë, të dëshiruar. Të jesh pjesë e gjithë procesit, që nga takimi i parë me çiftin deri te transplantimi i mitrës dhe tani për të parë gëzimin e gjithsecilit kur ajo që shpresojmë bëhet e vërtetë, është thjesht e mrekullueshme “, thotë Pernilla Dahm-Kähler, një kirurge dhe gjinekologe e specializuar në kirurgjinë e asistuar me robot dhe hulumtuese në Sahlgrenska Academy, Universiteti i Gothenburgut.
Kjo foshnjë është e para që lind brenda këtij projekti hulumtues. Ajo ka ardhur në botë pas një transplantimi të mitrës në të cilën dhuruesi, nëna e marrësit, ishte operuar me kirurgji minimalisht invazive të robotizuar. Kjo metodë është shumë më pak invazive për dhuruesin sesa kirurgjia tradicionale e hapur.
Mats Brännström, Profesor i Obstetrikës dhe Gjinekologjisë në Akademinë Sahlgrenska, kryeson punën kërkimore. “Ky është një hap shumë i rëndësishëm drejt zhvillimit të operacionit të transplantimit të mitrës dhe sigurisë së tij. Për herë të parë ne po tregojmë se teknikat më pak invazive kirurgjikale të asistuara me robot janë praktike”.
Dhuruesi operohet me anë të një prerje një centimetër në bark. Armët robotike që mbajnë instrumentet kirurgjikale udhëhiqen nga dy kirurgë, nga një në çdo anë të pacientit. Secili kirurg ulet në një stacion personal disa metra larg, me një mjet të ngjashëm me telekomandë dhe një imazh 3D i zmadhuar që lejon saktësi të madhe për të operuar thellë brenda barkut të poshtëm.
Në fund të procedurës, bëhet një prerje tjetër në mënyrë që mitra të mund të hiqet. Ajo vendoset menjëherë në marrës me anë të operacionit të hapur. Teknika e re bën një ndryshim të madh për donatorët, të cilët përgjithësisht ndjehen më mirë më pas dhe kthehen më shpejt në këmbë.
Niclas Kvarnström është kirurgu që kryeson projektin, dhe personi që kryen detyrën e ndërlikuar të lidhjes së enëve të gjakut në pranuesin e mitrës. “Në të ardhmen, ne do të jemi në gjendje të transplantojmë mitrën tek marrësi duke përdorur teknikën e kirurgjisë minimale invazive me robot”.
Në rastin aktual, transplantimi u krye në Spitalin Universitar Sahlgrenska në tetor 2017. Dhjetë muaj më vonë, një embrion, i cili kishte ardhur në ekzistencë nëpërmjet IVF (fertilizimi in vitro) para transplantimit, u fut në mitrën e transplantuar dhe disa disa javë më vonë mjekët arritën të konfirmonin shtatzëninë, me një rrahje të zemrës. Shtatzënia nuk ka pasur ndërlikime, me nënën me shëndet të mirë gjatë gjithë shatëzënisë; tani ka përfunduar kështu me një prerje cezariane të planifikuar në javën e 36.
Fëmija i sapolindur është numri nëntë në Suedi pas transplantit të mitrës dhe numri një në atë që hulumtuesit e quajnë “Projekti Robot” – në të cilin priten më shumë shtatzëni dhe foshnje në vitet në vijim. Gjashtë transplantime u kryen në 2017-2018, dhe ekipi është gjithashtu i pozicionuar për të kryer transplantin e parë të mitrës duke përdorur një organ nga një dhurues i vdekur.
Deri më sot, një total prej 15 foshnje në mbarë botën kanë lindur nga një mitër e transplantuar. Përveç nëntë të lindurve në kuadër të këtij hulumtimi të Akademisë Sahlgrenska, ekzistojnë dy në Shtetet e Bashkuara dhe nga një në secilën në Brazil, Serbi, Indi dhe Kinë.
Mats Brännström thekson rëndësinë e madhe të teknikës, e zhvilluar gjatë hulumtimeve mbi 15 vjet në Akademinë Sahlgrenska, që tani po funksionon edhe në vende të tjera të botës – në disa raste pas transferimit të drejtpërdrejtë të teknologjisë nga skuadra në Sahlgrenska.
